Bán trà sữa vỉa hè có bị cấm hay không

Quy định pháp luật về bán trà sữa vỉa hè

Theo quy định hiện hành, bán trà sữa vỉa hè có hợp pháp không được quy định rõ ràng trong các văn bản pháp luật về kinh doanh thực phẩm đường phố.

Khung pháp lý cho phép kinh doanh trà sữa vỉa hè

Luật An toàn thực phẩm 2010 và Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định rõ: mọi hoạt động kinh doanh thực phẩm đường phố đều được pháp luật bảo vệ và khuyến khích, bao gồm cả bán trà sữa vỉa hè. Điều 43 Luật An toàn thực phẩm khẳng định nhà nước không cấm hoạt động kinh doanh thực phẩm đường phố, chỉ yêu cầu đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn.

Bộ Y tế trong Thông tư 09/2016/TT-BYT đã cụ thể hóa các tiêu chuẩn cho kinh doanh đồ uống vỉa hè. Theo đó, trà sữa được phân loại là thực phẩm có độ rủi ro thấp, không cần giấy phép đặc biệt như các sản phẩm chế biến phức tạp.

Phân biệt kinh doanh hợp pháp và bất hợp pháp

Thực tế, quy định bán trà sữa vỉa hè khá linh hoạt, đặc biệt với các hình thức kinh doanh lưu động. Nhiều địa phương như TP.HCM, Hà Nội đã ban hành quy chế riêng về kinh doanh thực phẩm đường phố, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.

Các trường hợp được miễn giấy phép

Theo Nghị định 70/2021/NĐ-CP, một số trường hợp bán trà sữa vỉa hè được miễn giấy phép kinh doanh: kinh doanh nhỏ lẻ với doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm, bán hàng rong không có địa điểm cố định, hoặc kinh doanh theo mùa vụ dưới 3 tháng/năm.

Tuy nhiên, việc miễn giấy phép kinh doanh không có nghĩa là miễn trách nhiệm về vệ sinh an toàn thực phẩm. Người bán vẫn phải tuân thủ các quy định về nguồn gốc nguyên liệu, quy trình chế biến và bảo quản sản phẩm.

Thủ tục mở quán trà sữa vỉa hè hợp pháp

Để đảm bảo bán trà sữa vỉa hè có hợp pháp không, người kinh doanh cần hoàn thành các thủ tục pháp lý cần thiết một cách đầy đủ.

Giấy phép kinh doanh cần thiết

Giấy phép kinh doanh trà sữa bao gồm hai loại chính: Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (đối với cửa hàng cố định) hoặc Giấy phép kinh doanh lưu động (đối với xe đẩy, xe máy).

Quy trình đăng ký kinh doanh lưu động:

1. Nộp hồ sơ tại UBND phường/xã nơi dự kiến kinh doanh
2. Thời gian giải quyết: 15 ngày làm việc
3. Lệ phí: 100.000 - 200.000 đồng tùy địa phương
4. Thời hạn giấy phép: 3 năm (có thể gia hạn)

Đối với thủ tục mở quán trà sữa vỉa hè, cần lưu ý một số giấy tờ kèm theo như: chứng minh nhân dân, giấy khám sức khỏe, cam kết về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm

Giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm là điều kiện bắt buộc đối với mọi hoạt động kinh doanh thực phẩm, bao gồm cả trà sữa vỉa hè. Tuy nhiên, quy trình xin cấp khá đơn giản:

Chi phí và thời gian:

• Lệ phí: 150.000 - 300.000 đồng
• Thời gian: 10 ngày làm việc
• Thời hạn: 3 năm
• Cơ quan cấp: Phòng Y tế quận/huyện

Thủ tục bao gồm kiểm tra điều kiện cơ sở vật chất, nguồn nước, quy trình bảo quản nguyên liệu. Đối với kinh doanh trà sữa vỉa hè, yêu cầu tương đối đơn giản so với các cơ sở chế biến thực phẩm phức tạp.

Lựa chọn địa điểm kinh doanh phù hợp

Việc chọn địa điểm là yếu tố quyết định đến tính hợp pháp của hoạt động bán trà sữa vỉa hè. Không phải mọi vị trí đều được phép kinh doanh:

Địa điểm được phép:

• Khu vực được quy hoạch cho kinh doanh thực phẩm đường phố
• Trước cổng trường học, khu dân cư (có sự đồng ý của chính quyền)
• Các tuyến phố có quy chế kinh doanh lưu động
• Khu vực chợ, bến xe, bệnh viện (theo quy định riêng)

Địa điểm bị cấm:

• Trước cổng các cơ quan nhà nước
• Khu vực cấm dừng đỗ xe
• Vỉa hè có độ rộng dưới 3 mét
• Khu vực di tích lịch sử

Xử phạt vi phạm bán trà sữa vỉa hè

Hiểu rõ về xử phạt bán trà sữa vỉa hè giúp người kinh doanh tránh được những rủi ro pháp lý không đáng có.

Mức phạt kinh doanh không phép

Mức phạt kinh doanh không phép được quy định trong Nghị định 15/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm:

Đặc biệt, rủi ro pháp lý kinh doanh vỉa hè không chỉ dừng lại ở mức phạt tiền. Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng, cơ quan chức năng có thể tịch thu toàn bộ phương tiện kinh doanh, nguyên liệu, thậm chí khởi tố hình sự nếu gây ngộ độc thực phẩm.

Cách tránh vi phạm và xử lý khi bị phạt

Để tránh bị phạt khi bán trà sữa vỉa hè, cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định:

Biện pháp phòng ngừa:

1. Luôn mang theo giấy phép kinh doanh khi hoạt động
2. Đảm bảo nguồn gốc nguyên liệu rõ ràng
3. Sử dụng nước sạch, đá sạch trong quá trình pha chế
4. Không kinh doanh tại những khu vực bị cấm
5. Thực hiện niêm yết giá bán công khai

Khi bị xử phạt, người kinh doanh có quyền:

• Yêu cầu xem lại quyết định xử phạt
• Khiếu nại lên cơ quan có thẩm quyền
• Được hướng dẫn hoàn thiện thủ tục để hoạt động hợp pháp

Kinh nghiệm từ thực tế thị trường

Qua khảo sát thực tế tại TP.HCM và Hà Nội, tỷ lệ vi phạm trong kinh doanh trà sữa vỉa hè chỉ khoảng 15-20%, chủ yếu do thiếu hiểu biết về quy định pháp luật. Những người kinh doanh có kinh nghiệm thường xây dựng mối quan hệ tốt với chính quyền địa phương, tham gia các lớp tập huấn về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Một số kinh nghiệm thực tế từ các chủ xe trà sữa thành công: tham gia các hiệp hội thương mại nhỏ, thường xuyên cập nhật thông tin pháp luật, đầu tư vào chất lượng sản phẩm thay vì cạnh tranh bằng giá. Điều này không chỉ giúp tránh vi phạm mà còn tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.

Lợi ích và rủi ro khi kinh doanh trà sữa vỉa hè

Đánh giá khách quan về lợi ích và rủi ro giúp người kinh doanh đưa ra quyết định sáng suốt.

Ưu điểm của mô hình kinh doanh trà sữa vỉa hè

Kinh doanh trà sữa vỉa hè mang lại nhiều lợi thế so với mô hình cửa hàng truyền thống:

Lợi thế tài chính:

• Vốn đầu tư thấp: chỉ 10-20 triệu đồng
• Không tốn tiền thuê mặt bằng
• Chi phí vận hành tối thiểu
• Thời gian hoàn vốn nhanh: 6-12 tháng

Lợi thế về thị trường:

• Tiếp cận khách hàng trực tiếp
• Linh hoạt thay đổi địa điểm theo nhu cầu
• Không cần tuyển dụng nhân viên
• Dễ dàng mở rộng quy mô

Theo báo cáo của Hiệp hội Đồ uống Việt Nam, doanh thu bình quân của một xe trà sữa vỉa hè dao động từ 3-8 triệu đồng/tháng, tùy thuộc vào vị trí và chất lượng sản phẩm.

Thách thức và rủi ro cần lưu ý

Bên cạnh những lợi thế, rủi ro khi kinh doanh trà sữa vỉa hè cũng không hề nhỏ:

Rủi ro về pháp lý:

• Có thể bị xử phạt nếu vi phạm quy định
• Phụ thuộc vào chính sách của chính quyền địa phương
• Khó khăn trong việc mở rộng thành cửa hàng chính thức

Rủi ro về kinh doanh:

• Phụ thuộc vào thời tiết, mùa vụ
• Cạnh tranh khốc liệt với nhiều đối thủ
• Khó xây dựng thương hiệu lâu dài
• Thu nhập không ổn định

Rủi ro về sức khỏe:

• Làm việc ngoài trời trong điều kiện khắc nghiệt
• Áp lực về thời gian và chất lượng sản phẩm
• Tiếp xúc với ô nhiễm không khí, tiếng ồn

Xu hướng phát triển trong tương lai

Ngành kinh doanh trà sữa vỉa hè đang có những chuyển biến tích cực theo hướng chuyên nghiệp hóa. Nhiều địa phương đã quy hoạch các khu vực kinh doanh thực phẩm đường phố, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.

Xu hướng công nghệ 4.0 cũng đang len lỏi vào lĩnh vực này: thanh toán điện tử, đặt hàng online, ứng dụng giao hàng. Điều này mở ra cơ hội lớn cho những người kinh doanh biết nắm bắt và ứng dụng công nghệ.

Dự báo trong 5 năm tới, thị trường đồ uống đường phố sẽ tăng trưởng 15-20%/năm, tạo cơ hội việc làm cho hàng triệu lao động. Các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp của nhà nước cũng là động lực thúc đẩy sự phát triển của ngành.

Qua phân tích chi tiết, câu hỏi bán trà sữa vỉa hè có hợp pháp không đã có câu trả lời rõ ràng: hoàn toàn hợp pháp khi tuân thủ đúng quy định. Mô hình kinh doanh này mang lại cơ hội tốt cho người có ít vốn, muốn khởi nghiệp nhanh chóng. Tuy nhiên, thành công đòi hỏi sự hiểu biết về pháp luật, đầu tư vào chất lượng sản phẩm và dịch vụ. Hãy bắt đầu bằng việc hoàn thiện đầy đủ thủ tục pháp lý, sau đó tập trung vào việc xây dựng thương hiệu và chất lượng để có được sự nghiệp kinh doanh trà sữa vỉa hè bền vững.